Subalternity and Linguistic DispossessionOn the Planning of the Galician-Portuguese in the Autonomous Galicia

  1. Samartim, Roberto 1
  1. 1 Universidade da Coruña, Spain
Revista:
Cuadernos europeos de Deusto

ISSN: 1130-8354

Año de publicación: 2022

Título del ejemplar: SPECIAL ISSUE. Linguas minoritarias e futuro de Europa. Minority Languages and the Future of Europe

Número: 4

Páginas: 69-105

Tipo: Artículo

DOI: 10.18543/CED.2473 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: Cuadernos europeos de Deusto

Resumen

We start from the centrality attributed in the analysis to the concept of subalternity (Gramsci), and we review the bibliography and the different positions related to the planning of the corpus, the status, and the acquisition of Galician in the autonomous period (1981-2021). After identifying the normative and ideological elements on which subalternity rests in each of these three areas of linguistic planning, we summarize the positions and programmatic proposals of the main groups that participate in the political-linguistic debate in autonomous Galicia. We review the legal-political framework enshrining the «subordinate co-officiality» (Carvalho Calero) and regulating the presence of Galician in compulsory education from the end of the Franco regime until decree 79/2010 currently in force. We synthesize the process of coding Galician in contemporary times in relation to the groups involved, the alleged coding criteria and the results regarding the relationship between Galician, Portuguese and Spanish. We confirm that the socialisation of linguistic and ideological materials subordinated to Spanish (also not referenced in the other Galician-Portuguese norms) means a break with the idea of a central language in the tradition of pre-autonomous Galicianism and minimises the impact of the linguistic interference of Spanish in Galician, at the same time that it does not provide sufficient materials to stop it and reverse it. We conclude that the idea of language and the autonomous legal-political framework enshrine subalternity and explain the progress of the linguistic-cultural interference and substitution process that leads to the linguistic dispossession that threatens the Galician community today. Received: 30 April 2022Accepted: 20 May 2022

Referencias bibliográficas

  • Roberto Samartim, Mudança política e sistemas culturais em trasiçom. Literatura e construçom da (ideia da) Galiza entre 1974 e 1978 (Santiago de Compostela: Edicións Laiovento, 2017).
  • Elias J. Torres Feijó y Roberto Samartim, Sobre conflito linguístico e planificação cultural na Galiza contemporânea. Dez contributos (Santiago de Compostela: Através Editora, 2018).
  • Roberto Samartim y Carlos Pazos-Justo, Portugal e(m) nós. Contributos para a compreensão do relacionamento cultural galego-português (Famalicão: Humus, 2019)
  • Roberto Samartim, «Da subalternidade da língua galega no período autonómico», Revista Galega de Filoloxía, Monografia 13 (2021): 333-350.
  • Roberto Samartim, «Português como freio em processos de substituição linguística: o caso galego» (lecture, Português, multiliguismo e ensino a distância, Universidade de Santiago de Compostela, Academia Galega da Língua Portuguesa, 4 October 2021)
  • Massimo Modonesi, «Subalternidad», Conceptos y fenómenos fundamentales de nuestro tiempo (México: UNAM, 2012)
  • Pierre Bourdieu, La domination masculine (Paris: Éditions du Seuil, 1998).
  • Antonio Gramsci, Cadernos do cárcere e outros escritos. Selection, prologue and notes by Jorge Álvarez Yágüez (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, Servizo de Publicacións, 2019)
  • Fernando Vázquez Corredoira, A construção da língua portuguesa frente ao castelhano. O galego como exemplo a contrário (Santiago de Compostela: Laiovento, 1998).
  • Juan Javier Baldomir Cabanas, A literatura galega dos séculos escuros e do prerrexurdimento (doctoral thesis, Universidade da Coruña, 2010)
  • Pilar Garcia Negro, O galego e as leis. Aproximación sociolingüística (Vilaboa: Edicións do Cumio, 1991).
  • Xosé Ramón Freixeiro Mato, Lingua, nación e identidade (Santiago de Compostela: Laiovento, 2006)
  • José Luis Pensado, ed. Opúsculos lingüísticos gallegos del siglo xviii (Vigo: Galaxia, 1974)
  • Pedro Rodríguez de Campomanes, Reflexiones sobre la formación de un Onomastico de la baja é infima latinidad y su aplicación al dialecto gallego (Madrid, Real Academia de la Historia, 3 de agosto de 1791, in Bello Vázquez, 39)].
  • Justo G. Beramendi, «El partido galleguista y poco más Organización e ideologías del nacionalismo gallego en la II República», in Justo G. Beramendi y Ramón Máiz Suárez, comp. Los nacionalismos en la España de la II República (Madrid: Siglo xxi, 1991)
  • Justo Beramendi, De provincia a nación. Historia do galeguismo político (Vigo: Xerais, 2007).
  • ilar Vázquez Cuesta, «El “peligro portugués” como arma dialéctica», in Hipólito de la Torre Gómez y António Pedro Vicente, coords. España-Portugal. Estudios de Historia Contemporánea (Madrid: Editorial Complutense, 1998), 215-222.
  • Elias J. Torres Feijó, Galeguismo precário e Portugal. Entre os Jogos Florais de Tui e a Academia Galega através das revistas culturais (1891-1906): os sistemas literários galeguista e português e o seu relacionamento (Santiago de Compostela: Andavira, 2019
  • Emilia Pardo Bazán, De mi tierra (Coruña: Tipografia de la Casa de Misericordia, 1888)
  • Vicente Risco, «Da Alemaña I. A viaxe», Revista Nós, núm. 79 (1930)
  • Daniel Rodríguez Castelao, Sempre en Galiza (Madrid: Akal, cap. IV)
  • Daniel Rodríguez Castelao «Dos cartas polémicas» [Carta a C. Sánchez Albornoz], Grial, núm. 47 (1975): 101.
  • Constantino Horta «Galicia y Portugal ¿Independencia, autonomía o anexión?», Galicia (1915).
  • Henrique Monteagudo: «O Seminario de Estudos Galegos: do cultivo do idioma (1923-1927) á codificación (1928-1936)», in Henrique Monteagudo e María Dolores Sánchez Vales, ed. No tempo das Irmandades: Lingua, escrita e prelos (Coruña: RAG, 2017)
  • Ramón Piñeiro, «A defensa do idioma, vencello espiritoal de tódolos galegos» [1956], Olladas no futuro (Galaxia: Vigo; 1974),
  • Constantino García, «A lingua galega hoxe. A súa situación no ensino», Grial, núm. 44 (1974): 148-156, 150 (italics added by us).
  • Manuel Rodrigues Lapa: «A recuperação literária do galego», Colóquio/Letras, núm. 13 (1973): 5-14
  • Piñeiro, «Carta a Don Manuel Rodrigues Lapa», Grial, núm. 42 (1973): 389-402.
  • Informe —Dramático— sobre la Lengua Gallega (Madrid: Akal Editor, 1974)
  • Francisco Rodríguez Sánchez [Conflicto Lingüístico e Ideoloxía en Galicia (Monforte de Lemos: Edicións Xistral, 1976)
  • Xunta de Galicia, Comisión de Lingüística, Normas ortográficas do idioma galego (Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 1980
  • Associaçom Galega da Língua [AGAL], Comissom Lingüística, Estudo crítico das Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego (Corunha: AGAL, 1983).
  • AGAL, Comissom Lingüística, Prontuário ortográfico galego. (Corunha: AGAL, 1985).
  • Isaac Alonso Estravis, «Sobre ortografía galega. Carta aberta a Montero Santalla», Grial núm. 62 (1978), 475-481.
  • AS-PG, Orientacións para a escrita do noso idioma (Coruña: Xistral, 1980).
  • ASPG, Orientaçóns para a escrita do noso idioma (AS-PG, 1980).
  • ILG, Gallego 1 (Santiago de Compostela: Secretariado de Publicaciones de la Universidad de Santiago, 1971).
  • ILG, Bases prá unificación das normas lingüísticas do galego (Santiago de Compostela: Universidade, 1977).
  • Xosé-Martiño Montero Santalla, «Unificación ortográfica galego-portuguesa», Grial, núm. 51 (1976), 1-13.
  • Xosé-Martiño Montero Santalla, Directrices para a reintegración lingüística galego-portuguesa (Ferrol: Gráfer, 1979).
  • RAG, Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego (Vigo: RAG/ ILG, 2003).
  • RAG/ ILG, Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego (A Coruña: RAG, 1982).
  • RAG, Normas ortográficas e morfolóxicas da lingua galega (A Coruña: RAG, 1971).
  • Xunta de Galicia, Normas ortográficas... AO = Acordo Ortográfico da Língua Portuguesa (Orthographic Agreement of the Portuguese Language).
  • Pierre Bourdieu, Ce que parler veut dire. L’économie des échanges linguistiques (Paris: Fayard, 1982).
  • Bieito Silva «Tipoloxía das manifestacións de contacto lingüístico en Galicia. Algunhas consideracións», Cadernos de Lingua, núm. 4 (1991)
  • Francisco Dubert García, «Interferencias del castellano en el gallego popular», Bulletin of Hispanic Studies 82, 3 (2005): 271-292.
  • Thomason and Kaufman, Language contact, creolisation and genetic linguistics (Berkeley: University of California Press, 1988).
  • José Ramom Pichel, Pablo Gamallo, Iñaki Alegria and Marco Neves, «A methodology to measure the diachronic language distance between three languages based on perplexity», Journal of Quantitative Linguistics (2020) DOI: 10.1080/09296174.2020.1732177.
  • Ricardo Carvalho Calero, Umha voz na Galiza (Barcelona: Sotelo Blanco, 1992)
  • Ramón Piñeiro, «Gallego 1, Instituto de la Lengua Gallega», Grial, núm. 33 (1971): 363-364.