Os pronomes pessoais e a expressão do complemento indireto no galego-português medieval e no galego contemporâneoaproximação contrastiva.
-
1
Universidade da Coruña
info
ISSN: 0210-4911
Ano de publicación: 2020
Título do exemplar: Paseo y paisaje en las letras románicas
Número: 29
Páxinas: 359-391
Tipo: Artigo
Outras publicacións en: Estudios románicos
Resumo
Os pronomes pessoais no Galego ocupam-se de várias responsabilidades gramaticais. Uma delas é a expressão do Objeto Indireto (OI) mediante diversas estruturas, entre as quais podemos achar também frases nominais. O objetivo deste trabalho é desenvolver uma aproximação ao Galego-Português medieval e ao Galego moderno para ver quais mudanças têm acontecido no âmbito dos pronomes pessoais e na expressão do OI entre ambos os períodos de tempo.
Referencias bibliográficas
- ALGa = INSTITUTO DA LINGUA GALEGA (1995): Atlas Lingüístico Galego. Vol. II. Morfoloxía Non Verbal. Corunha: Fundación Barrié de la Maza.
- ALMEIDA, Napoleão Mendes de (1999) [s.d.]: Gramática Metódica da Língua Portuguesa. São Paulo: Saraiva.
- ÁLVAREZ BLANCO, Rosario (1997): “O complemento de solidariedade: a complicidade entre os interlocutores”, Benigno Fernández Salgado (ed.), Actas do IV Congreso Internacional de Estudios Galegos (Universidade de Oxford, 26-28 setembro 1994): 37-53. Oxford: Centre for Galician Studies,
- ÁLVAREZ, Rosario (2015): “The accusative clitic in intransitive verb construction: aí o vai, aquí as están”, Xulio Sousa et al. (eds.), Dialectologia. Special Issue V: 191-217.
- ÁLVAREZ, Rosario; XOVE, Xosé (2002): Gramática da Lingua Galega. Vigo: Galaxia.
- ARIAS, Bieito; NOIA, Camiño (eds.) (2011): Pedro de Otero Romero y Torres, Historia da Igrexa de Iria. Vigo: Universidade de Vigo.
- ARIZA, Manuel (2009): La Lengua del Siglo XIII (Dialectos Centrales). Madrid: Arco/Libros.
- AZEREDO, José Carlos de (2008): Gramática Houaiss da Língua Portuguesa. São Paulo: Fundação Antônio Houaiss / Publifolha.
- BOGARD, Sergio (2015): “Los clíticos pronominales del español: estructura y función”, Nueva Revista de Filología Hispánica. Vol. 63/1: 1-38.
- BLINKENBERG, Andreas (1969 [1960]): Le Problème de la Transitivité en Français Moderne. Essai Syntactico-Sémantique, Historisk-filosofiske Meddelelser, udviget af Det Kongelige Dasnke Videnskabernes Selskab. Vol. 38, 1. Københvn: Munksgaard.
- CARVALHO, C. Almeida de (1953): Glossário das Poesias de Sá de Miranda. Lisboa: Centro de Estudos Filológicos.
- CHAMBERS, Jack K.; TRUDGILL, Peter (1994): La Dialectología. Madrid: Visor.
- CIDRÁS ESCÁNEO, Francisco Antonio (1992): “Sobre a función da concordancia. Consideracións a propósito das concordancias verbais anómalas”, Verba. Vol. 19: 41-53.
- COMPANY COMPANY, Concepción (2006): “El objeto indirecto”, Concepción Company Company (dir.), Sintaxis Histórica de la Lengua Española. Vol. I. Primera Parte: La Frase Verbal: 477-572. México: Universidad Nacional de México / Fondo de Cultura Económica.
- CORDIN, Patricia (1993): “Dative Clitic Doubling in Trentino”, Syntactic Theory and the Dialects of Italy: 130-154. Torino: Rosenberg & Sellier.
- COUTINHO, Ismael de Lima (1976 [1938]): Gramática Histórica. Rio de Janeiro: Ao Livro Técnico.
- CUNHA, Celso; CINTRA, Luís Filipe Lindley (1992 [1984]): Nova Gramática do Português Contemporâneo. Lisboa: Sá da Costa.
- DUARTE, Inês Silva; MATOS, Gabriela Ardisson (1984): “Clíticos e sujeito nulo no português: contribuições para uma teoria de pro”, Boletim de Filologia. Vol. 29: 479-538.
- EBERENZ, Rolf (2000): El Español en el Otoño de la Edad Media. Sobre el Artículo y los Pronombres. Madrid: Gredos.
- FERNÁNDEZ GONZÁLEZ, José Ramón (1981): El Habla de Ancares (León). Estudio Fonético, Morfosintáctico y Léxico. Oviedo: Universidad de Oviedo.
- FERNÁNDEZ REI, Francisco (2003 [1990]): Dialectoloxía da Lingua Galega. Vigo: Xerais.
- FERNÁNDEZ SORIANO, Olga (2000 [1999]): “El pronombre personal. Formas y distribuciones. Pronombres átonos y tónicos”, Ignacio Bosque; Violeta Demonte (dirs.), Gramática Descriptiva de la Lengua Española. Vol. I: 1209-73. Madrid: Espasa.
- FERREIRO, Manuel (1999 [1995]): Gramática Histórica Galega. Vol. I. Fonética e Morfosintaxe. Santiago de Compostela: Laiovento.
- FREIRE, Francisco José (1842) [obra redigida no século XVIII]: Reflexões sobre a Lingua Portugueza. Lisboa: Sociedade Propagadora dos Conhecimentos Uteis.
- FREIXEIRO MATO, Xosé Ramón (2006 [2000]): Gramática da Lingua Galega. Vol. II. Morfosintaxe. Vigo: A Nosa Terra.
- FREIXEIRO MATO, Xosé Ramón (2013): Estilística da Lingua Galega. Vigo: Xerais.
- FREIXEIRO MATO, Xosé Ramón et al. (2005): A Lingua Literaria Galega no Século XIX. A Coruña: Universidade da Coruña.
- GALVES, Charlotte (2001): Ensaios sobre as Gramáticas do Português. Campinas: Universidade de Campinas.
- GARCÍA-MIGUEL, José M. (1991): “La duplicación de complemento directo e indirecto como concordancia”. Verba. Vol. 18: 375-410.
- GÓMEZ SEIBANE, S. (2013): Los Pronombres Átonos (le, la, lo) en el Español: Aproximación Histórica. Madrid: Arco/Libros.
- GONÇALVES, Anabela; RAPOSO, Eduardo Buzaglo Paiva (2013): “Verbo e sintagma verbal”, Eduardo Buzaglo Paiva Raposo et al. (orgs.): Gramática do Português. Vol. II: 1155-1218. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- GONÇALVES, Rita (2015): “Romance languages do not have double objects: evidence from European Portuguese and Spanish”. Estudos de Lingüística Galega. Vol. 7: 33-67.
- HEGER, Klaus (1967): “La conjugación objetiva en castellano y en francés”, Thesaurus. Boletín del Instituto Caro y Cuervo. Vol. 22/2: 153-175.
- HERMIDA GULÍAS, Carme (2004): Gramática Práctica da Lingua Galega (Morfosintaxe). Santiago de Compostela: Sotelo Blanco.
- HUBER, Joseph (1986): Gramática do Português Antigo. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- IORDAN, Iorgu; MANOLIU, Maria (1989 [1972]): Manual de Lingüística Románica. Madrid: Gredos.
- LÓPEZ MARTÍNEZ, María Sol (1993): O Complemento Directo con Preposición a en Galego. Anexo 36 de Verba. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela.
- LUIS, Ana R; KAISER, Georg A. (2016): “Clitic pronouns”, W. Leo Wetzels et al. (eds.), The Handbook of Portuguese Linguistics: 210-233 . Hoboken-New Jersey: John Wiley & Sons.
- MARTINS, Nilce Sant’Anna (2000) [s.d.]: Introdução à Estilística. São Paulo: Queiroz.
- MARTINS, Ana Maria (2013): “Posição dos pronomes pessoais clíticos”, Eduardo Buzaglo Paiva Raposo et al. (orgs.), Gramática do Português. Vol. II: 2229-2302. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- MARIÑO PAZ, Ramón (2017): Fonética e Fonoloxía Históricas da Lingua Galega. Vigo: Xerais.
- MATEUS, Maria Helena Mira et al. (2003): Gramática da Língua Portuguesa. Lisboa: Caminho.
- MELO, Gladstone Chaves de (1981 [1945]): A Língua do Brasil. Rio de Janeiro: Padrão.
- MIGUEL, Matilde et al. (2011): “Dativos não argumentais em português”, Armanda Costa et al. (orgs.), Textos Seleccionados. XXVI Encontro da Associação Portuguesa de Lingüística: 388-400. Lisboa: Associação Portuguesa de Linguística.
- MONTEAGUDO ROMERO, Henrique (2019): “Os pronomes ónicos oblicuos libres min e mí nos cancioneiros trobadorescos”, Revista Galega de Filoloxía. Vol. 20: 91-118.
- MORENO CABRERA, Juan Carlos (1987): Fundamentos de Sintaxis General. Madrid: Síntesis.
- NEVES, Maria Helena de Moura (2000): Gramática de Usos do Português. São Paulo: Universidade Estadual de São Paulo.
- NEVIS, Joel Ashmore et al. (1994): Clitics. A Comprehensive Bibligraphy (1892-1991). Amsterdam / Philadelphia: Jonh Benjamins.
- NUNES, José Joaquim (1989 [1919]): Compêndio de Gramática Histórica Portuguesa. Lisboa: Livraria Clássica Editora.
- OLIVEIRA, Fernão de (2000 [1536]): Gramática da Linguagem Portuguesa. Edição crítica, semidiplomática e anástica por Amaeu Torres e Carlos Assunção com um estudo introdutório do Prof. Eugenio Coseriu. Lisboa: Academia das Ciências de Lisboa.
- PINEDA, Anna (2013): “Double object constructions in Spanish (and Catalan) revisited”, Sergio Baauw et al. (eds.), Romance Languages and Linguistic Theory 2011: 193-216. Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins.
- PITA RUBIDO, Elsa (2006): “Algunhas consideracións sobre os dativos non argumentais”, Revista Galega de Filoloxía. Vol. 7: 143-165.
- POSNER, Rebecca (1998): Las Lenguas Romances. Madrid: Cátedra.
- RAMOS, Maria Ana (2013): “Processos de reverência cultural? A adopção de e na escrita portuguesa”, Rosario Álvarez et al. (eds.), Ao Sabor do Texto. Estudos Dedicados a Ivo Castro: 481-514. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela.
- RAPOSO, Eduardo Buzaglo Paiva (2013): “Pronomes”, Eduardo Buzaglo Paiva Raposo et al. (orgs.), Gramática do Português. Vol. I: 883-916. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- SACO ARCE, Juan Antonio (1868): Gramática Gallega. Lugo: Imprenta de Soto Freire.
- SÁNCHEZ REI, Xosé Manuel (2008): “O português popular dos séculos XVI-XIX e a sua importância para o estudo do Galego Médio”, Revue Romane. Vol. 43/2: 248-272.
- SÁNCHEZ REI, Xosé Manuel (2011): Lingua Galega e Variación Dialectal. Santiago de Compostela: Laiovento.
- SÁNCHEZ REI, Xosé Manuel (2016): “A interpolación pronominal no tránsito do galego medieval ao galego contemporáneo”, Ramón Mariño Paz; Xavier Varela Barreiro (eds.), A Lingua Galega no Solpor Medieval: 147-178. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.
- SEGURA, Luísa (2013): “Variedades dialetais do português europeu”, Eduardo Buzaglo Paiva Raposo et al. (orgs.), Gramática do Português. Vol. I: 83-142. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- SPENCER, Andrew; LUÍS, Ana R. (2012): Clitics. An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
- SILVA, Rosa Virgínia Mattos e (1989): Estruturas Trecentistas. Lisboa: Imprensa Nacional-Casa da Moeda.
- SILVA, Rosa Virgínia Mattos e (2013): “O português do Brasil”, Eduardo Buzaglo Paiva Raposo et al. (orgs.), Gramática do Português. Vol. I: 45-154. Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian.
- SOUSA, Xulio (2012): “Esquemas causativos en galego, portugués europeo e portugués brasileiro”, Xoán Lagares, Henrique Monteagudo (orgs.), Galego e Português Brasileiro: história, variação e mudança: 175-190. Niterói / Santiago de Compostela: Editora da Universidade Federal Fluminense / Universidade de Santiago de Compostela.
- SOUTO CABO, José António (1993): “Caracterizaçom dialectal da Galiza da Idade Média”, Gerold Hilty (ed.), Actes du XXe Congrès International de Linguistique et Philologie Romanes. Vol. II: 531-545. Tübingen / Bassel: Francke.
- SOUTO CABO, José António (2007): “Estudo lingüístico”, José António Souto Cabo (ed.), A História de Don Servando: 177-247. Sada-A Coruña: Ediciós do Castro.
- VÄÄNÄNEN, Veikko (1988 [1968]): Introdución al Latín Vulgar. Madrid: Gredos.
- VASCONCELLOS, José Leite de (1928): Opúsculos. Vol. II. Dialectologia (Parte I). Coimbra: Universidade de Coimbra.
- VASCONCELLOS, José Leite de(1981) [1901]: Esquisse d’une Dialectologie Portugaise. Lisboa: Instituto Nacional de Investigação Científica.
- VILELA, Mário (1992): Gramática de Valências. Teoria e Aplicação. Coimbra: Livraria Almedina.
- VILELA, Mário (1999 [1995]): Gramática da Língua Portuguesa. Coimbra: Livraria Almedina.
- VIVANCO, Margot (2013): “La noción de tópico en la evolución de la duplicación clítica”, Dicenda. Vol. 31: 229-249.
- WANNER, Dieter (1987): The Development of Romanic Clitic Pronouns. From Latin to old Romance. Berlin / New York / Amsterdam: Mouton de Gruytier.
- WILLIAMS, Edwing B. (1975 [1961]): Do Latim ao Português. Rio de Janeiro: Tempo Brasileiro.