Patróns de despoboamento do rural galegoUnha análise por comarcas

  1. XOSÉ MARTÍNEZ
  2. DAVID PEÓN
Revista:
Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

ISSN: 1132-2799

Ano de publicación: 2015

Volume: 24

Número: 1

Páxinas: 63-80

Tipo: Artigo

DOI: 10.15304/RGE.24.1.2698 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Outras publicacións en: Revista galega de economía: Publicación Interdisciplinar da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais

Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable

Resumo

Levamos a cabo unha análise estatística para contrastar e cuantificar algunhas das observacións clásicas na problemática demográfica de Galicia e a súa polaridade rural – urbana. Primeiro, íllase o efecto arrastre demográfico para identificar distintos patróns de despoboamento a nivel comarcal ao longo das últimas dúas décadas descontado o efecto migratorio histórico. Esta análise mostraría unha visión alternativa do proceso de despoboamento, caracterizada pola conformación dun anel central de dinámica demográfica positiva a partir das cidades galegas de interior. Segundo, profúndase na análise estatística da polaridade rural – urbana cunha medición do papel xogado por diversos parámetros de vertebración xeográfica da poboación galega. A este efecto, resultan determinantes a poboación da cabeceira de comarca –cunha perda de poboación do -0,83% anual nas comarcas con cabeceira inferior a 5.000 habitantes- e a distancia por estrada á máis próxima das sete cidades galegas –cun -0,27% adicional. Terceiro, descontado o efecto arrastre da emigración pasada e vertebración xeográfica do territorio, explícase a evolución das distintas comarcas en función da distribución sectorial do PIB, ao efecto de identificar os sectores económicos que máis axudaron no pasado recente a conter o devalo demográfico das comarcas rurais

Referencias bibliográficas

  • Aldrey Vázquez, J.A. (2006), A poboación galega, 1900-2005. Ir Indo. Vigo.
  • Aldrey Vázquez, J.A. (2013), O reto demográfico para o rural galego, En Román Rodríguez González (coord.): Galicia, un mundo rural Vivo. UIMP – Concello de Lalín, Pontevedra. Pp. 38-59. 2013.
  • Andrade Calvo, (2013), “Retos económicos do mundo rural en Galicia”, En Román Rodríguez González (coord.): Galicia, un mundo rural Vivo. UIMP – Concello de Lalín, Pontevedra. Pp. 160-189. 2013.
  • European Commision (2010), Europe 2020: A strategy for smart, sustainable and inclusive growth, Brussels: Communication from the Commision, 3/3/2010. Accesible en http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:2020:FIN:EN:PDF
  • Fernández Leiceaga, X.; López Iglesias, E. (2000), Estrutura Económica de Galiza, Ed. Laiovento, Santiago de Compostela.
  • Lago Peñas, S. (2013), “Desarrollo local, reformas institucionales y servicios públicos”, En Román Rodríguez González (coord.): Galicia, un mundo rural Vivo. UIMP – Concello de Lalín, Pontevedra. Pp. 120-129. 2013.
  • Lois González, R.C. (1993), “Problemas para a delimitación dos espacios urbanos e rurais”. En, Concepcións espaciais e estratexias territoriais na Historia de Galicia. ASGH. Santiago. Pp. 201-221.
  • López Iglesias, E. (2013), A gobernanza e xestión do medio rural galego a comezos do século XXI: Reflexións e propostas para o debate, En Román Rodríguez González (coord.): Galicia, un mundo rural Vivo. UIMP – Concello de Lalín, Pontevedra. Pp. 130-147. 2013.
  • López Iglesias, E.; Pérez Fra, M. (2004), “Axuste agrario e despoboación rural: as tendencies recentes en Galicia”, Grial. Revista Galega de Cultura, nº 162, pp. 36-43.
  • Míguez Macho, L. (2013), “Gobierno y gestión del medio rural en Galicia. La reforma de la administración local”, En Román Rodríguez González (coord.): Galicia, un mundo rural Vivo. UIMP – Concello de Lalín, Pontevedra. Pp. 148-159. 2013.
  • Oliveira Baptista, F. (2010), “A transição rural”, en O espaço rural. Declínio da agricultura, Celta Editora, Oeiras.
  • Precedo Ledo, A. (1987): Galicia: estructura del territorio y organización comarcal. Xunta de Galicia. Santiago de Compostela.
  • Villares Paz, R. (1988), A Historia. Ed. Galaxia. Vigo.
  • Xunta de Galicia (2010), Plan Estratéxico Galicia 2010 – 2014 Horizonte 2020, Santiago de Compostela: Consellería de Facenda, Xunta de Galicia. Accesible en http://www.conselleriadefacenda.es/planestratexico/pdfs/plan_estratexico_version_web.pdf
  • Xunta de Galicia (2013), Plan para a Dinamización Demográfica de Galicia 2013 – 2016 Horizonte 2020, Santiago de Compostela: Consellería de Presidencia, AA.PP. e Xustiza, Xunta de Galicia. Accesible en http://www.xunta.es/c/document_library/get_file?folderId=577713&name=DLFE-19604.pdfIBMSPSS
  • Statistics version 21 and R Project (Packages rriskDistributions and zipfR) were used for statistical analysis.
  • R Core Team (2012). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. ISBN 3-900051-07-0, URL http://www.Rproject.org/.
Fonte de datos: Dialnet